Wnioski
W wyniku kontroli NIK zwróciła się do Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej o zainicjowanie zmian w prawie polegających m. in. na:
1. Ograniczeniu liczby obowiązkowych dokumentów przedstawianych corocznie przez ośrodki pomocy społecznej radzie gminy,
2. Określenie w art. 16a ust. 4 ustawy o pomocy społecznej takiego terminu przekazywania radzie gminy przez kierownika ośrodka pomocy społecznej Oceny zasobów pomocy społecznej, by zawierała ona aktualne informacje i rekomendacje,
3. Zapewnienie odpowiedniej liczby superwizorów z certyfikatami przewidzianymi w tym artykule ustawy, umożliwiającej organizację przez ośrodki pomocy społecznej superwizji dla pracowników socjalnych.
4. Zracjonalizowanie zasad i częstotliwości sporządzania przez pracowników socjalnych aktualizacji rodzinnych wywiadów środowiskowych
5. Usprawnienie systemu teleinformatycznego, w ten sposób, aby stanowił realne wsparcie i pomoc dla pracowników socjalnych w realizacji ich obowiązków, w tym sporządzaniu wywiadów środowiskowych i ich aktualizacji w celu uniknięcia niepotrzebnych działań biurokratycznych.
6. Opracowanie lub udostępnienie na zasadach dobrych praktyk wzoru gminnej strategii rozwiązywania problemów społecznych,
7. Wprowadzenie w rozporządzeniu MRPiPS w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego obowiązku każdorazowego sporządzania adnotacji na druku wywiadu środowiskowego o zdarzeniach związanych z zagrożeniem bezpieczeństwa pracownika socjalnego.
8. Opracowanie przepisów w sprawie standardów BHP dla pracowników socjalnych w biurze i w terenie. Opracowanie algorytmów pozwalających na oszacowanie poziomu ryzyka w pracy socjalnej, zawierających przesłanki dla stwierdzenia podwyższonego zagrożenia dla pracownika socjalnego, którego wystąpienie będzie się wiązało m.in. z obowiązkiem uczestniczenia drugiego pracownika socjalnego lub zapewnienia asysty Policji przy wizytach w środowisku.
9. Opracowanie i wprowadzenie Standardów Pracy Socjalnej.
10. Rozważenie w porozumieniu z Ministrem Finansów możliwości podwyższenia określonego w art. 121 ust. 3a ustawy o pomocy społecznej dodatku do wynagrodzenia dla pracowników socjalnych, do których obowiązków należy świadczenie pracy socjalnej w środowisku, oraz wprowadzenia zasad jego rewaloryzacji, np. w powiązaniu z wysokością minimalnego wynagrodzenia za pracę
W związku z dużą skalą stwierdzonych powtarzalnych nieprawidłowości, Najwyższa Izba Kontroli wnioskuje również do samorządów gminnych o:
1. Opracowanie lub zaktualizowanie gminnych strategii rozwiązywania problemów społecznych przewidzianych w art. 16b ust. 1 ustawy o pomocy społecznej w celu uczynienia z nich przydatnych narzędzi w polityce społecznej gminy
2. Egzekwowanie od OPS rzetelnego przedstawiania radzie gminy corocznych potrzeb pomocy społecznej przewidzianych w art. 110 ust. 9 i 10 ustawy o pomocy społecznej oraz wykazywanych w Ocenach zasobów pomocy społecznej, w powiązaniu m.in. z diagnozą społeczną zawartą w Strategii oraz zaplanowanych tam wskaźnikach służących monitorowaniu realizacji celów i zadań.
3. Zatrudnienie właściwej liczby odpowiednio wynagradzanych pracowników socjalnych w celu spełniania przynajmniej jednego z wymogów określonych w art. 110 ust. 11 ustawy o pomocy społecznej oraz przede wszystkim adekwatnie do rzetelnie rozpoznanych potrzeb społecznych.
4. Wprowadzenie w OPS procedur gwarantujących pracownikom socjalnym możliwość swobodnego korzystania z prawa do superwizji,
5. Wyposażenie pracowników socjalnych w środki i narzędzia, zwłaszcza teleinformatyczne, niezbędne do wykonywania powierzonych zadań, w szczególności: zapewnienie dostępu do komputerów, w celu m.in. usprawnienia procesu sporządzania rodzinnych wywiadów środowiskowych i ich aktualizacji; zapewnienie funkcjonalnego i sprawnego dostępu do informatycznych baz danych, umożliwiających ustalenie i weryfikację informacji dotyczących osób wnioskujących o pomoc społeczną i ich rodzin.
6. Przeprowadzenie kontroli przestrzegania przez ośrodki pomocy społecznej przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, a w szczególności w zakresie: opracowania lub zaktualizowania i udokumentowania - zgodnie wymogiem art. 226 ustawy Kodeksu pracy - ocen ryzyka zawodowego dla stanowiska pracy „pracownik socjalny”, uwzględniającej rozpoznanie w zakresie występowania czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy pracowników socjalnych i stosowanie niezbędnych środków profilaktycznych zmniejszających ryzyko związane z tym zawodem (zagrożenia podczas pracy w terenie i w biurze). opracowania i wdrożenia wewnętrznych procedur dotyczących przeciwdziałania zjawiskom mobbingu i dyskryminacji. dostosowania warunków pracy pracowników socjalnych do wymogów określonych m.in. w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie ogólnych przepisów BHP, w szczególności w zakresie wolnej powierzchni i kubatury pomieszczeń przypadających na jednego pracownika oraz właściwej wentylacji pomieszczeń.
7. Zapewnienie pracownikom socjalnym pomocy prawnej w ich bieżącej pracy merytorycznej oraz w ramach ochrony prawnej. Materiały audiowizualne dla radia, TV i portali internetowych >> Kategorie: Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, opieka społeczna
Napisz komentarz
Komentarze